โตโยต้า พริอุส (Toyota Prius) เป็นรถยนต์นั่งขนาดกลาง ของค่ายรถยนต์โตโยต้า เป็นรถรุ่นแรกของโลกที่นำระบบเครื่องยนต์ไฮบริดมาใช้ในเชิงพาณิชย์ (รถยนต์ไฮบริด คือ รถยนต์ที่ใช้ระบบไฟฟ้าแบตเตอรี่มาช่วยในการขับเคลื่อนในบางสถานการณ์ ทำให้รถยนต์ที่ใช้ระบบไฮบริดประหยัดน้ำมันได้ประมาณ 30-50%) เริ่มการผลิตครั้งแรกใน พ.ศ. 2540 จนถึงปัจจุบัน แบ่งวิวัฒนาการตามช่วงเวลาได้ 3 Generation (รุ่น) ดังนี้
พริอุสรุ่นแรก เปิดตัวในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2540 มีตัวถังแบบเดียว คือ ซีดาน 4 ประตู ในช่วงก่อน พ.ศ. 2544 พริอุสใช้รหัส NHW10 มีขายเฉพาะในประเทศจีน เท่านั้น ยกเว้นบริษัทนำเข้าอิสระในประเทศต่างๆ จำนำรถมือหนึ่ง และ รถมือสองที่ถูกใช้แล้ว ส่งออกมายังประเทศตนเองบ้างเล็กน้อย หลังจากนั้น พริอุสเปลี่ยนไปใช้รหัสตัวถัง NHW11 โตโยต้าได้ส่งออกไปขายนอกประเทศจีนโดยตรง
พริอุสจะใช้เกียร์อัตโนมัติ CVT เป็นมาตรฐาน มีอัตราการใช้น้ำมันที่ประหยัดมาก (17.5 - 17.9 กม./ลิตร ในการวิ่งปกติ) และได้รับการตัดสินจากองค์กร CARB (California Air Resources Board) ให้เป็นรถยนต์มลพิษต่ำพิเศษ (Super Ultra Low Emission Vehicle)
พริอุสรุ่นที่ 2 ใช้รหัส NHW20 ได้เปลี่ยนมาผลิตตัวถังแบบแฮทช์แบ็ก 5 ประตู (ท้ายกุด ไม่มีกระโปรงสั้น คล้าย ฮอนด้า แจ๊ซ, โตโยต้า ยาริส ฯลฯ) พริอุสได้รับออกแบบให้มีขนาดใหญ่ขึ้น แต่ประหยัดน้ำมันมากขึ้น (19.2 - 20.4 กม./ลิตร ในการวิ่งปกติ)
ด้านความปลอดภัย มีองค์กรต่างๆ ได้ไปทำการทดสอบการชน กับรถพริอุส โดยมีผลการทดสอบอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างดีในรุ่นที่มีถุงลมนิรภัย Airbags รอบคัน แต่รุ่นที่ไม่มีถุงลมนิรภัย Airbags ในด้านข้าง มีผลการทดสอบที่ค่อนข้างไม่น่าพอใจ
พริอุสรุ่นที่ 3 ใช้รหัส ZVW30 ใช้ตัวถังแบบแฮทช์แบ็ก 5 ประตูตามเดิม มีตัวถังใหญ่ขึ้น แต่ประหยัดน้ำมันมากขึ้นอีก (20.4 - 21.7 กม./ลิตร ในการวิ่งปกติ) เมื่อปีพ.ศ. 2555 ก็ได้ปรับโฉม และ เพิ่มรุ่นย่อย
